1. U wordt als ouder door de school waar de leerling op dat moment zit, middels een gesprek geïnformeerd over de stappen die de school wil nemen richting de aanvraag voor speciaal onderwijs of praktijkonderwijs.
2. U stemt in met het vervolgonderzoek. De zienswijze van u als ouder en evt. de leerling[3] wordt schriftelijk vastgelegd.
3. De school waar de leerling staat ingeschreven geeft een advies voor plaatsing in het speciaal onderwijs of praktijkonderwijs.
4. De school waar de leerling op dat moment zit verricht onderzoek voor dit advies.
   Hiervoor zijn verschillende routes mogelijk:
5. Voor leerlingen die op de basisschool zitten kan dit onderzoek worden uitgevoerd door Cedin of door de VSO of PrO school waar de leerling is aangemeld;
6. Voor leerlingen die op het voortgezet onderwijs zitten kan dit onderzoek worden uitgevoerd door Cedin of door een deskundige van de school;
7. De onderzoeksgegevens worden met instemming van u als ouder aan de ontvangende school voor speciaal onderwijs of praktijkonderwijs overgedragen en er wordt een aanvraag gestart in Indigo (aanvraagsysteem) voor de aanvraag van een toelaatbaarheidsverklaring (TLV);
8. De school voor speciaal onderwijs of praktijkonderwijs heeft een deskundige die m.b.v. het onderzoek van de verwijzende school het advies bevestigt in Indigo. De schoolleiding van het speciaal onderwijs of praktijkonderwijs neemt op basis van dit advies een besluit over de toelating en is verantwoordelijk voor de plaatsing.
9. De aanvraag voor de toelaatbaarheidsverklaring wordt door de deskundige van de beoogde school verzonden aan het Samenwerkingsverband;
10. Het Samenwerkingsverband controleert de gegevens op volledigheid en juistheid;
11. Bij een volledige aanvraag beoordeelt een onafhankelijk deskundige(n) van het Samenwerkingsverband de aanvraag en geeft een advies over de afgifte van een toelaatbaarheidsverklaring aan het SWV;
12. De secretaris van het Samenwerkingsverband neemt een besluit op basis van het advies en zorgt voor het verzenden van dit besluit aan de ouder(s)/verzorger(s) en de beoogde VSO of PrO school;
13. Als ouder stemt u in met de verwijzing naar het speciaal onderwijs. Daar waar mogelijk vindt het onderwijs zo thuisnabij mogelijk plaats.
14. De leerling wordt geplaatst op de school voor speciaal onderwijs of praktijkonderwijs.
    Elke school heeft een school specifieke toelatingsprocedure voor de toelating en plaatsing.

 [1] Waar ‘ouder’ staat wordt in voorkomend geval ook bedoeld ouders en/of verzorger(s).
[2] Daar waar ‘speciaal onderwijs’ staat wordt bedoeld: speciaal voortgezet onderwijs (vso). 
[3] Dit is vanaf de start in het VO wenselijk en vanaf 16 jaar verplicht.

1. U als ouder wordt door de school waar de leerling op dat moment zit, middels een gesprek geïnformeerd over de stappen die de school wil nemen richting speciaal onderwijs.
2. U maakt als ouder kenbaar het niet eens te zijn met een dergelijk traject. De zienswijze van u als ouder en evt. de leerling wordt schriftelijk vastgelegd.
3. In deze route wordt het dossier opgesteld tussen de verwijzende school, de ontvangende school en u als ouder. In afwijking van de andere route wordt deze aanvraag door twee onafhankelijk deskundigen van het SWV opgesteld en vervolgens ingediend bij de Commissie van Advies van het Samenwerkingsverband. 
4. Het dossier voor de aanvraag wordt opgestart in Indigo (systeem) dit wordt gedaan door:
   * Basisschool: Cedin of de beoogde VO/VSO of PrO school vult het         aanvraagdossier op basis van de gegevens die de basisschool heeft aangeleverd;
    * Voortgezet onderwijs: De school van inschrijving vult het aanvraagdossier;
5. De beoogde school voor speciaal onderwijs of praktijkonderwijs heeft ook een deskundige die m.b.v. het onderzoek van de verwijzende school hun zienswijze over het advies vastlegt in Indigo. De schoolleiding van het speciaal onderwijs of praktijkonderwijs neemt op basis van dit advies een besluit over de toelating en is verantwoordelijk voor de plaatsing.
6. De eerste onafhankelijk deskundige vanuit Cedin kan waar nodig aanvullend onderzoek doen en schrijft het eerste deskundigenadvies op basis van het aanvraagdossier.
7. De tweede onafhankelijk deskundige van het SWV die op basis van het aanvraagdossier het tweede deskundigenadvies voor het Samenwerkingsverband opstelt. Hij of zij kan via de inzet van de adviseurs van het SWV bemiddelen zo mogelijk en indien gewenst tussen u als ouder en de school indien er geen overeenstemming is;
8. De deskundige in de Commissie van Advies is in dit geval een derde onafhankelijke deskundige. Als dit aan de orde is kan de deskundige van de Commissie van Advies het Samenwerkingsverband vertegenwoordigen bij een geschil ingediend bij de landelijke geschillencommissie.
9. Bij alle aanvragen doet de Commissie van Advies nader onderzoek naar de rechtmatigheid van de aanvraag en verstrekt advies aan het betrokken Samenwerkingsverband.
10. De Directeur Bestuurder van het Samenwerkingsverband neemt een besluit over de afgifte van de TLV op basis van het Advies van de deskundige van de Commissie van Advies;
11. De secretaris van de Commissie van advies verstuurt een bevestiging van dit besluit naar de ouder en de beoogde VSO of PrO school.
12. In het uiterste geval kan het voorkomen dat de leerling zonder instemming van u als ouder naar het speciaal onderwijs of praktijkonderwijs wordt verwezen. Daarbij opgemerkt dat in alle gevallen samenwerking met u als ouder wordt nagestreefd.

Bezwaren vallen in twee categorieën uiteen:

• een bezwaar van een ouder/verzorger m.b.t. de geboden ondersteuning en begeleiding op school (A)
  
  én

• daarnaast de mogelijkheid van bezwaar van een ouder/verzorger m.b.t. een afgegeven toelaatbaarheidsverklaring door het samenwerkingsverband (B).
  
  

  Als een ouder/verzorger het niet eens is met de ondersteuning en begeleiding die op school geboden wordt, kunnen de volgende stappen - bij voorkeur volgordelijk - worden doorlopen:

1. Een bezwaar van een ouder over het aanbod van de school is een zaak tussen ouder en school. In de eerste plaats dragen school en ouder er zorg voor om het uiterste uit hun gesprekken halen om tot een oplossing te komen bij de ondersteuning van de leerling. Als de leerling al op school zit dan is de eerst aan te spreken persoon de leerkracht/mentor van de leerling. Daarnaast wordt de leerkracht/mentor ondersteund door de intern begeleider/ondersteuningscoördinator en het management van de school. Als de leerling nog niet op de school zit is er een toelatingscommissie die kan worden benaderd. Ook de toelatingscommissie wordt ondersteund door het management van de school.
2. Bezwaren over de ondersteuning en of plaatsing in het PO en VO verlopen via de bezwaar/klachten procedures van de betreffende school.
3. Alle scholen hebben een klachtencommissie die kan worden benaderd voor bezwaren over het handelen van de school. In de schoolgidsen en websites van de scholen staat hoe de klachtencommissie kan worden benaderd.
4. Indien er geen oplossing wordt gevonden tussen ouder en school, kan de ondersteuning van het SWV[1] ingeroepen worden.
5. Als ook dat geen oplossing biedt, kan de hulp van de onderwijsconsulent (https://onderwijsconsulenten.nl) ingeroepen worden.
6. Als voorgaande niet heeft geleid tot een oplossing, dan kan de landelijke geschillencommissie Passend Onderwijs worden ingeschakeld: https://onderwijsgeschillen.nl/commissie/geschillencommissie-passend-onderwijs-gpo. Zij gaat over geschillen tussen ouder en de school (niet via SWV) over de vraag of de school in het kader van zorgplicht een passend aanbod heeft gedaan. Elke school is hier verplicht bij aangesloten en de commissie wordt in stand gehouden door de landelijke Stichting Onderwijsgeschillen (onderwijsgeschillen.nl). Deze commissie behandelt geschillen aangaande drie zaken: verwijdering, weigering en het OPP.
7. Daarnaast kunnen ouders bij geschillen over toelating/verwijdering als er sprake is van discriminatie op grond van godsdienst, seksuele geaardheid etc. een niet-bindend oordeel vragen aan het College voor de Rechten van de Mens (CRM) in Utrecht (https://www.mensenrechten.nl/nl).
8. In laatste instantie kan er beroep worden aangetekend bij de rechter (ook na een oordeel van de geschillencommissie en/of het CRM).

[1] In het PO via het bovenschools ondersteuningsteam en in het VO via de adviseurs Passend Onderwijs

Als een ouder/verzorger of een schoolbestuur het niet eens is met een afgegeven toelaatbaarheidsverklaring (TLV) door het SWV, dan kunnen de volgende stappen - bij voorkeur volgordelijk - worden doorlopen:

1. Allereerst kan het bestuur en/of de ouder terecht bij de Commissie van Advies zelf. Zij vervullen een interne mediërende rol als het gaat om de afgifte van een TLV. Doel is om het bestuur c.q. de ouder betere uitleg te geven over de onderbouwing van de TLV.
2. Als de voorgaande stap geen oplossing biedt dan kan het bestuur c.q. de ouder zich wenden tot de Landelijke Bezwaaradviescommissie Toelaatbaarheidsverklaring (LBT). De Commissie bestaat uit deskundigen die over specifieke expertise beschikken die nodig is voor het beoordelen van de bezwaren. Zie verder: https://onderwijsgeschillen.nl/commissie/landelijke-bezwaaradviescommissietoelaatbaarheidsverklaring-lbt
3. In laatste instantie kan er beroep worden aangetekend bij de bestuursrechter (ook na een oordeel van de LBT).

1. zoals hierboven aangegeven is de Commissie van Advies in beeld bij alle aanvragen;
   In een aantal gevallen wordt er een tweede onafhankelijk deskundige toegevoegd :
2. als de aanvraag van beide betrokken deskundigen niet eenduidig of compleet is, (deels) buiten de criteria valt of er een TLV wordt aangevraagd met een kortere looptijd dan de schoolloopbaan;
3. indien de school voor speciaal onderwijs extra middelen wil ontvangen voor de plaatsing;
4. bij (zeer complexe) casuïstiek waarbij onafhankelijke deskundigheid van belang is.
5. indien er sprake is van plaatsing op een school bij een bestuur dat niet is aangesloten bij het Samenwerkingsverband.

De toelaatbaarheid tot het speciaal onderwijs  en praktijkonderwijs blijft gedurende de gehele schoolloopbaan^[1] geldig. In het speciaal onderwijs (SO) is de toelaatbaarheidsverklaring geldig tot het einde van het schooljaar waarin de leerling 14 jaar wordt, in het voortgezet speciaal onderwijs  en praktijkonderwijs is dat 20 jaar. Als bij de overstap van basis- naar voortgezet onderwijs de leerling blijft aangewezen op speciaal onderwijs, dan wordt dit door de school geregeld. 

Minimaal één keer per jaar wordt met de ouder (en leerling) het wettelijk verplichte

Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) van de leerling geëvalueerd. Indien de leerling in aanmerking komt voor het regulier onderwijs zal daartoe het traject door de school van speciaal onderwijs worden ingezet. De afgegeven TLV voor de schoolloopbaan is dus geen garantie dat de leerling ook daadwerkelijk de gehele periode in het speciaal onderwijs verblijft. Dit uiteraard in overleg en in samenwerking met de ouder. 

[1] Hier wordt de schoolloopbaan binnen het voortgezet speciaal onderwijs of praktijkonderwijs bedoeld. 

De onderwijsbehoefte van de leerling wordt vertaald in concrete en haalbare handelingssuggesties passend bij het beoogde uitstroomniveau en uitstroomperspectief van de leerling:

• Wat heeft de leerling nodig om de beoogde einddoelen te halen?
• Wat heeft de leerkracht/docent nodig om de leerling hierbij te ondersteunen? O
• Wat heeft de school/het team nodig om dit te kunnen realiseren?
• Wat heeft de ouder nodig om de leerling hierbij te ondersteunen?

Op het handelingsdeel van het OPP zit instemmingsrecht voor de ouder. Dit deel is een beschrijving van de individuele ondersteuning en begeleiding die de leerling ontvangt, wie erbij betrokken is en welke hulpmiddelen worden ingezet. Voor het overige deel van het OPP is op overeenstemming gericht overleg met de ouder van toepassing. 

In de wet staat dat van de schriftelijke toelaatbaarheid tot het speciaal onderwijs een afschrift aan de ouder wordt overhandigd. De school voor speciaal onderwijs verzorgt dit.

1. Een toelaatbaarheid tot het speciaal onderwijs of praktijkonderwijs is landelijk geldig.
2. Indien de leerling naar een school voor speciaal onderwijs vertrekt buiten het

Samenwerkingsverband wordt de toelaatbaarheidsverklaring tot het speciaal onderwijs of praktijkonderwijs en het Ontwikkelingsperspectiefplan (of een beschrijving van de ondersteuning) aan de ouder verstrekt die de documenten kan aanleveren bij de vervolgschool.